Müge Yetener
22 Şubat 1943: Nazizme direnen Beyaz Gül hareketinden Sophie Scholl
1942 yılının sonlarında Münih Üniversitesi öğrencilerinden bazıları, yakalarına, çantalarına, “beyaz gül” takmaya başlarlar. Bu imge savaşın acımasızlığına karşı barışın simgesidir.
Beyaz Gül, aynı zamanda Münih Üniversitesi’nde öğrenim gören bir grup öğrencinin Nazi rejimine karşı başlattığı...
19 Şubat 1963: Tarihin tetiğini çeken feminist: Betty Friedan
“Dünya kadınları birleşin, elektrik süpürgelerinizden başka kaybedecek bir şeyiniz yok”
Friedan laik bir Yahudi olarak büyüdü. Bir Yahudi olarak, yerel ülke kulübünden ve diğer “saygın” okul etkinliklerinden dışlandı. Bu ayrımcılıkla savaştı ve lisesinde edebi bir...
Çocuksu bir merakla, kendi bedeninden utanmadan yaşamak
Zavallılar filminde yönetmen Lanthimos, “insan erdemleri öğrenebilen mi yoksa doğası gereği değişmeyecek ve her zaman kötülük bekleyebileceğimiz bir canlı mıdır?” sorusunun da peşine düşüyor.
*Bu yazı sözü geçen filmle ilgili sürpriz gelişmeler (spoiler) içerir.
Zavallılar...
18 Şubat 1931: Nobel Edebiyat Ödülü kazanan ilk siyah kadın Toni Morrison
Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanarak, bu ödülün verildiği ilk siyah kadın olan Amerikalı yazar Toni Morrison 7 Aralık 1993 tarihinde 88 yaşında hayatını kaybetti.
Morrison, 18 Şubat 1931 tarihinde ABD, Ohio’da Lorain ilçesinde işçi bir ailenin...
15 Şubat 1935: Tecavüz kavramını tarihsel olarak yeniden tanımlayan Susan Brownmiller
“Tecavüz, erkek-kadın ilişkilerinin tüm yönlerinin altında yatan tarihsel bir durumdur. Şehvetten değil, şiddetten ve güçten kaynaklanan bir suçtur.”
Tecavüz kavramını tarihsel olarak yeniden ele alıp tecavüzü kadına yönelik ciddi bir toplumsal şiddet olarak tanımlayan Susan...
15 Şubat 1820: Kadınların oy hakkı mücadelesinin yılmaz savaşçısı Susan Brownell Anthony
15 Şubat 1820’de yedi çocuğun ikincisi olarak Massachusetts'te doğar. ABD'de kadınlara oy hakkı tanınması için verilen mücadelenin ilk öncülerindendir.
Pamuklu dokuma imalatçısı olan babası Daniel Anthony, köleliğin kaldırılması akımının destekçilerinden olan Quaker mezhebindendir. Susan Anthony,...
6 Şubat 1932: Savaş karşıtı bir feminist – Rosa Manus
Rosa Manus varlıklı Yahudi ebeveynlerinin yedi çocuğundan ikincisi olarak dünyaya geldi. Küçük yaşlarından itibaren bağımsızlığın, eğitimin ve ücretli işin özlemini çektiği halde, bulunduğu çevrede hemşire olmasına bile izin verilmedi. Bunun yerine hayırseverliğe başladı ve...
29 Ocak 1882: İlk 1 Mayıs şiirini yazan direngen şairimiz Yaşar Nezihe Bükülmez
1 Mayıs İçin
Ey işçi…
Bugün hür yaşamak hakkı seninken
Patronlar o hakkı senin almışlar elinden.
Sa’yınla edersin de “tufeyli”leri zengin
Kalbinde niçin yok ona karşı yine bir kin?
Rahat yaşıyor, işçi onun emrine münkâd;
Lakin seni fakr etmede günden güne...
29 Ocak 1881: Güvenli sütü borçlu olduğumuz Alice Catherine Evans doğdu
Evans, 29 Ocak 1881’de Neath, Pennsylvania’da bir çiftlikte, bir çiftçi ve haritacı olan William Howell ve öğretmen Anne B. Evans'ın çocuğu olarak dünyaya geldi. Evans’a beş ve altı yaşındayken, evde ailesi tarafından eğitim verildi...
20 Ocak 2018: İkinci Dünya Savaşında silah fabrikası işçisi Naomi Parker / “Perçinci Rosie”
7 Aralık 1941 sabahı Japon bombardıman uçakları Amerika Birleşik Devletleri’ne sürpriz bir saldırı düzenleyerek Pearl Harbor’da konuşlanmış Pasifik filosunun büyük bir bölümünü yok etti. Ertesi gün ABD Kongresi savaş ilan etti. Ülke, Amerikan askerine...
17 Ocak 1930: Pakistanlı feminist yazar Hajra Masroor doğdu
Hajra 17 Ocak 1930 tarihinde Lucknow’da, Hindistan’da İngiliz Ordusu doktoru olan Dr. Tahawur Ali Khan’ın yedi çocuğundan biri olarak doğdu. Beş kız kardeşi ve bir erkek kardeşi vardı. Babasının kalp krizi nedeniyle ani ölümünden...
28 Aralık 1907: Genç bir kadın New York kira grevini örgütledi
1907’de 16 yaşında olan Litvanyalı Pauline Newman altı yıldır New York’ta, annesi ve kız kardeşleri ile banyosu ve penceresi olmayan bir apartman dairesinde yaşıyordu.
Birkaç yıl sonra, Pauline Triangle Şirketinin fabrikasında gömlek dikmeye başladı; bu...
28 Aralık 1977: Diktatörlüğe karşı ev kadınları ve Bolivya Açlık Grevi
Diktatör Hugo Banzer, 1971’de Bolivya’da “Barış, Düzen ve Emek” çağrısıyla iktidara gelmişti. Diktatör, işçileri hükümetten çok fazla hak ve koruma talep eden, ekonomik ve sosyal düzensizliğe neden olan asi çocuklar olarak gösteriyordu. Banzer hükümeti...
26 Aralık 1876: Anarşizm ve kadınların kurtuluşu için mücadele eden Virginia Bolten
Virginia Bolten bir Alman sokak satıcısının kızıydı. Araştırmacı Placido Grela'ya göre Uruguay'da, San Luis'de, bazılarına göre San Juan'da 26 Aralık 1876’da doğdu ve Arjantin'de Rosario'ya taşındı.
Rosario, endüstrinin yoğunluğu ve ülkenin geri kalanı üzerindeki politik...
26 Aralık 1898: Hayatını bilime adayan Marie Curie
Marie Curie, 1903 yılında Fizik'te Nobel ödülünü kazanan ilk kadındır ve daha sonra 1911’de Kimya alanında da ikinci kez Nobel'le onurlandırılmış, bu ödülü kocası Pierre ile paylaşmıştır. Pierre Curie ile olan çalışmaları, radyumun (26...