Cemre Baytok
16 Şubat 1937: Detroit’te kadınların puro sanayi grevi
1937’de Detroit’de bir puro fabrikasında, Büyük Buhran sırasında, başını Polonyalı kadın işçilerin çektiği büyük bir eylem gerçekleşti. Endüstriyelleşme döneminde Detroit tekstil, otomobil, ilaç, tütün ve puro sanayinde bir merkezdi. Tütün sanayinin büyümesindeki en önemli...
6 Şubat 1949: Trapez sanatçısı Charmion (Laverie Vallee)
1875 doğumlu Laverie Vallee, sahne ismiyle Charmion, Amerikalı ünlü kadın vodvil ve trapez sanatçılarındandı. Strongwoman (bir şov, sirk veya atletizmde güç gösterisi yapan kadın) olarak öne çıktı. Ergenlik çağından itibaren akrobasi ve trapez performansları yaptı. Kendisinin esas...
28 Ocak 1873: Colette: Tensel, tutkulu ve çok aşklı bir edebiyat
“Göz kapaklarını araladığında sanki tüm kıyafetlerini çıkarıyormuş gibiydi” (Colette, Claudine et Annie)
“Gençlik baştan çıkarmanın değil baştan çıkarılmanın yaşıdır” (Colette, Le Pur et L’Impur)
Carol’ın yapımcılarının 2018 yapımı filmi Colette ile tekrar gündeme gelen; özgürlükçü, yenilikçi...
9 Aralık 1897: Fransa’nın ilk feminist gazetesi La Fronde
Feminist aktivist, süfrajet, aktris ve gazeteci Marguerite Durand, Le Figaro gazetesine 1896 yılında Feminist Enternasyonal Kongre hakkında yazmaya başlamasının ardından günlük bir feminist gazete fikri üzerine düşünmeye başladı. Böylece, La Fronde (sapan, mancınık) Paris’te...
14 Kasım 1971: Kilisede ilk kadın radikal feminist teolog; Mary Daly
1928’de doğan Mary Daly kendini radikal lezbiyen feminist olarak tanımladı.
Mary’nin çocukluğu Katolik okullarda geçti. Katolik Üniversitesi kendisini kadın olduğu için kabul etmeyince doktorasını yapmak için küçük bir üniversiteye girdi. Felsefe ve din üzerine iki...
13 Ekim 1982: Kate Millett, Gloria Steinem ve Alice Walker ABD kadın hareketini...
1980 ABD seçimlerinde Ronald Reagan’ın büyük farkla kazanmasının ve The Equal Rights Amendment* (ERA - Eşit haklar hakkında Anayasa değişikliği) yenilgisinin ardından, kadın hareketinin gündeminde ne vardı? Kadınlar nasıl bir dönemden geçiyorlardı?
1982’de Ann Arbor’da...
“Her karşılaşma yüzleşme içermiyor olabilir” / Seçimlerin ardından Nükhet Sirman ve Feyza Akınerdem’le söyleşi
2023 genel seçimlerinin ardından sonuçlar günlerce çeşitli mecralarda tartışıldı. Neredeyse tamamı ortaklaşan anket sonuçları AKP’nin gerileyeceğine ve Kılıçdaroğlu’nun da kazanacağına işaret ediyordu. Muhalefet ve seçmenler de bu sonucu benimsemiş gibiydi. 14 Mayıs akşamı itibariyle...
16 Haziran 2010: “Adli Tıp Kurumu travmasına son!”
16 Haziran 2010’da Ankara’da ve İstanbul’da kadınlar “Adli Tıp Kurumu travmasına son” pankartıyla eylem yaptılar. Ankara Kadın Platformu Yargıtay’ın, İstanbul Feminist Kolektif ise İstanbul Adli Tıp Kurumu'nun önünde basın açıklamalarını okudu.
18 yaşından küçük onlarca...
AİHM Opuz Grup Davaları ve şiddetle mücadele / Mor Çatı ile söyleşi
2009’da AİHM Opuz kararıyla Türkiye’yi bir kadın cinayetini önlemediği için mahkum etmişti. Bu karar hem Türkiye’de hem de dünyada erkek şiddetiyle mücadelede bir dönüm noktası oldu. Türkiye’nin ilk imzacısı ve ilk ayrılanı olduğu uluslararası...
Deprem henüz bitmedi
Bir kadının biz malzeme dağıtırken “süpürge verin bana, çadırı ellerimle temizliyorum” sözünün kimin tarafından duyulacağı, çocukların ve bakıma muhtaç yaşlı, engelli vs. ve hayatında bu konuyu belki de hiç sorgulamamış erkeklerin yükünün tamamen üzerlerine...
15 Eylül 1995: Pekin Deklarasyonu ve Eylem Planı kabul edildi
Birleşmiş Milletler 1975 yılından itibaren kadın hakları konusunda dünya devletleri ve sivil toplumun katılımıyla dört büyük uluslararası konferans düzenledi. Dördüncüsü 4-15 Eylül 1995’te Pekin’de yapılan konferansın ardından yayınlanan deklarasyon ve eylem planı, devletlerin toplumsal...
12 Eylül 1914: İnas Darülfünunu (Kadın Üniversitesi) açıldı
4 Nisan 1913’te yayına başlayan ve kadınların siyaset, eğitim, çalışma hayatına katılım ve haklarının konu edildiği periyodik Kadınlar Dünyası gazetesinde, kadınlar için üniversite düzeyinde eğitimi destekleyen çeşitli yazılar, tartışmalar yürütülüyordu. 7 Şubat 1914’te, 3000...
10 Eylül 1985: Çankırı’da bir hakim: “Karının sırtını sopasız, karnını sıpasız bırakmamak gerekir.”
Türkiye’de, 1980 sonrası feminist hareketin erkek şiddetiyle mücadelesinde, referans noktalarından birini oluşturan Çankırı Aile Mahkemesi’nin ünlü kararı 10 Eylül 1985’te verilmişti.
Çankırı’da bir kadın, kendisine şiddet uygulayan eşine boşanma davası açtı. Mahkeme başkanı Mustafa Durmuş...
Bir kadınlık halleri performansı: “Kadınlardan Güçlenme Hikâyeleri”
Haziran ayında üç gün boyunca İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları bünyesinde “Kadınlardan Güçlenme Hikâyeleri” isimli gösteri-performans sergilendi. Bu gösteri, daha önce oyunculuk ve performans deneyimi olmayan kadınların anlatmak istedikleri hikâyeleri nesneler ve kukla aracılığıyla...
Hukukta anlatının karşılığını buldurmak / Gülriz Uygur ile söyleşi
Türkiye’de hemen her gün erkeklerin kadınlara uyguladığı şiddete hukukun nasıl muamele ettiğini takip ediyoruz. Kadınların şiddeti bildirmelerine rağmen cezasızlıkla karşılaştıklarını, davalarda şiddet beyanlarının yok sayıldığını, dava süreçleri boyunca cinsiyetçi tutumlara, ifadelere maruz kaldıklarını ve...