Yürürlükte olan Türk Medeni Kanunu’na göre zina, evlilik birliği içerisinde, eşlerden birinin, eşi dışındaki bir karşı cinsle cinsel ilişki yaşaması olarak kabul edilmektedir. 22 Haziran 1998’de, Anayasa Mahkemesi, Torbalı Asliye Ceza Mahkemesi, kadının zinasını suç olarak tanımlayan, kadın ve birlikte olan erkek için üç aydan altı aya kadar ceza verilmesini içeren, 765 sayılı TCK (Türk Ceza Kanunu) 440. maddeyi iptal etti. Karar, 13 Mart 1999’da Resmi Gazete’de yayınlanarak hemen yürürlüğe girdi. Mahkemenin iptal gerekçesi 23.09.1997 tarihinde, Anayasa Mahkemesinin evli erkeğin zinasını öngören TCK’nun 441. maddesinin iptal etmesi ve maddenin 27 Aralık 1997’de yürürlükten kalkmasıydı.
765 sayılı TCK zinayı suç olarak tanımladığı gibi, kadın ve erkeğin zinasına patriyarkal bir bakış açısıyla ceza verilmesini öngörüyordu. Kadının zinasında mahkûmiyet için diğer erkeğin evli olup olmamasının öneminin bulunmaması bir yana, bir kez cinsel ilişki kurulması yeterli sayılırken erkeğin zinasında cinsel ilişki içerisine girilen kadının bekâr bir kadın olması ve karı koca gibi yaşam sürmeleri aranıyordu. Bu durumu Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı bulan Şabanözü Asliye Ceza Mahkemesi, erkeğin zinasıyla ilgili 441. maddenin iptali için Anayasa Mahkemesine başvurmuştu. Anayasa Mahkemesi de bu itirazı yerinde bularak maddeyi iptal etmişti. Kadının zinasıyla ilgili 440. madde hâlâ yerinde durduğu için de yasama organına süre tanımak için yürürlük tarihi olarak bir yıl sonrayı belirlemişti. Ancak bu süre zarfında yasada bir düzenlemeye gidilmedi. Dolayısıyla 27 Aralık 1997 sonrası sadece kadının zinası suç sayıldı.
440. ve 441. maddenin iptali ile birlikte zina suç olmaktan çıktı. Sadece bir boşanma nedeni olarak kaldı. Ayrı yaşayan evli çiftlerle ilgili zina suçlamasını düzenleyen 442. madde, 13 Temmuz 1999’da iptal edildi. Karar 13 Mart 1999 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Zina konusu gündemden düşmedi
TCK tasarısı üzerine çalışmalar yapılırken zina tartışmaları tekrar gündeme geldi. Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve AKP hükümeti, Türk Ceza Kanunu’na (TCK) zina kavramının girmesiyle eşlerin birbirini aldatmasının önüne geçileceğini, kadın erkek eşitliğinin sağlanacağını iddia etti.
Kadın hareketi zinanın yeniden suç olarak sayılmaya başlanmaması için büyük bir mücadele verdi.
14 Eylül 2004’te, yeni TCK tasarısının Meclis görüşmeleri sırasında binlerce kadın Ankara’daydı. Kadınların mücadelesi sonucu, 26 Eylül 2004’te kabul edilen TCK’da zina maddesi yer almadı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 20 Şubat 2018’de 2004 yılı için özeleştiri vererek zinanın yeniden ele alınması gerektiğini söyledi. “Zina konusunda yeniden ele alınmasının çok isabetli olacağının düşüncesindeyim. Bu toplumun manevi değerler noktasında farklı bir konumu var. Avrupa Birliği sürecinde, bu bir özeleştiridir; bu konuda bir yanlışımız oldu. Zina ile ilgili düzenlemeyi de yapmak suretiyle tacizler vs. belki de aynı kapsam içinde değerlendirmemiz lazım. Bu Türkiye’nin, batı ülkelerinin birçoğundan farklı konumda olduğunu gündeme getirmesi bakımından önemli. “
