Çoğu kadın olmak üzere yirmi kişinin idamıyla sonuçlanacak olan Salem duruşmaları 1 Mart 1692’de başladı. Halkın önemli bir bölümünün Protestanlığı benimsediği Salem, Kuzey Amerika’ya yerleşen İngilizler’in kurduğu bir koloni kasabasıdır. Cadılık suçlamasıyla yerel mahkemenin karşısına çıkarılan ilk üç kadından, Sarah Good ve Sarah Osborne suçlamaları reddederken Barbadoslu bir köle olan Tituba büyücülük yaptığını itiraf etmeye zorlandı. Mahkemede ifadesi alınanlar arasında Sarah Good’un 4 yaşındaki kızı da bulunuyordu.
Kitlesel cadı avları, 16. yüzyılda Avrupa’da Katolik din adamlarınca başlatıldı ve oradan Protestan yerleşimlere dalga dalga genişledi. Cenevreli iki Katolik ilahiyatçının 1486’da yazdığı Malleus Malleficarum (Cadı Tokmağı) başlıklı kitapta “cadı”, Hıristiyanlıktan çıkmış, şeytana eşlik edip onunla sözleşmiş, bunun karşılığında insanlara, hasata, hayvanlara zarar verme yeteneğini kazanmış insan olarak tanımlanıyordu. Kitap cadıların çoğunlukla kadın olduğunu bildirmekteydi. Kadınlar özellikle cinsellikte ahlaken zayıf oldukları ve akılca erkeklerden geri oldukları için erkeklere kıyasla kadınların büyücü olması daha muhtemeldi.
Avrupa’da ve Kuzey Amerika’da üç yüz yıl süren cadı avları sonunda, kaç kişinin cadılık suçundan infaz edildiği bilinmiyor. Tahminler 40 binden başlıyor olsa da sayının 500 bine ulaştığını söyleyen araştırmalar da mevcut. Sanıldığının aksine, yargılamalar sadece Engizisyon tarafından yapılmadı. 1560’tan sonra cadı kovuşturma işine, Salem’de olduğu gibi, kilise dışı merkezi ve yerel makamlar el attı. 1580’den sonra, ‘cadı’ korkusu toplumsal bir panik halini aldı. Devlet memurlarının yürüttüğü kovuşturmalar coğrafi olarak öncekilerden çok daha geniş olmakla kalmadı; devlet, yargı cihazının cadılara muamelesini usullere ve standartlara bağlayarak sertleştirdi. Suçlananların pek çoğu yoksul köylü kadınlardan, suçlayanlar ise bu kadınların işverenleri ya da toprak sahiplerinden (yerel iktidarın parçası olan ve merkezi devletle sıkı ilişkiler içinde olan kişilerden) oluşuyordu.
Kaynak:
Federici, Silvia, Caliban ve Cadı, Çeviri: Öznur Karakaş, Otonom Yayıncılık: İstanbul, 2012.
Pelizzon, Sheila Margaret, Kadının Konumu Nasıl Değişti? Feodalizmden Kapitalizme, Çeviri: İhsan Ercan Sadi – Cem Somel, İmge Kitabevi Yayınları: Ankara, 2009.
