2019’a güzel başladık: Sel durmuyor
Kadınlar hayatlarına sahip çıkmaktan, dünyayı ve hayatlarını değiştirme kararlılıklarından asla vazgeçmiyorlar. Kadınların eşitsizliğe öfkesi de, haksızlıklara karşı mücadelesi de dinmiyor. 2019’un ilk ayını da mücadeleyle geçirdik. Kadınlar her yerde haklarının müzakere edilmesine isyan ettiler, daha fazlasını kazanmak için sokaklara döküldüler. Yeri geldi işçi direnişinin ön saflarında yer aldılar, yeri geldi sarı yeleklerini kuşanıp “Hükümet istifa” dediler. Dünyanın çeşitli ülkelerinde feminist grev/ kadın grevi için harekete geçildi. Kadınların seslerinin duyulduğuna, yasaların değiştiğine tanık olduk. Reklam filmlerinde, sinemada kadınların isyanının yankılarını duyduk. Birbirimizden güç aldık. Adım adım hayatlarımızı değiştirirken yine her zamanki gibi renkli, neşeli eylem biçimleriyle var olduk.
Nasıl başladıysa öyle devam. Sel durmuyor, durmayacak. Dünyayı yerinden oynatıyoruz/ oynatacağız.
1 Ocak 2019: Erkek egemen duvarları yıkmak için: Haklarımızın peşindeyiz!
Hindistan’da kadınlardan cinsiyet eşitliği için 620 km kadın duvarı.
Regl döneminde kadınlar “kirli” kabul edildiği için Sabarimala Tapınağı da 10-50 yaş arası kadınlara kapalıydı. Yasağın kaldırılması için yapılan başvuru üzerine Eylül ayında Yüksek Mahkeme yasağı kaldırdı. Ancak karar sonrası da kadınların tapınağa girişleri engellenmeye devam etti. Hindistan’ın iktidar partisi Bharatiya Janata (BJP), mahkeme kararının Hindistan’ın değerlerine bir saldırı olduğunu savunuyor. Bunun üzerine mahkeme kararının uygulanması ve cinsiyet eşitliği çağrısı yapmak için Kerala’da bir araya gelen yaklaşık 5 milyon kadın, 1 Ocak 2019 tarihinde, eyaletin kuzeyinden güneyine otoyollarda “kadın duvarı” adını verdikleri 620 kilometrelik bir zincir oluşturdu. 2 Ocak 2019’da iki kadının tapınağa girmesi ülkede olay yarattı. Polis, kadınların Kerala’da yaptığı protestoya tazyikli su ve biber gazı ile müdahale etti.
#WomensWall #VanithaMathil #Sabarimala
5 Ocak 2019: Yeniden ve her yerde dans J
ABD tarihinin en genç kadın kongre üyesi Alexandria Ocasio-Cortez’in üniversite yıllarında bir şarkının klibinde ettiği dans ortaya çıkınca Cumhuriyetçiler’in hedef tahtasına oturmuştu. O ise 5 Ocak 2019’da Kongre’de dans ettiği yeni bir video çekerek cevap vermekle yetindi. Bu birkaç saniyelik video, 23 milyondan fazla izlendi!
5-6 Ocak 2019: Haklarımız, hayatlarımız, kazanımlarımız bizim!
Türkiye’de 35’i aşkın ilden bine yakın kadın, 165 kadın ve lgbti+ örgütünün çağrısıyla Türkiye Kadın Buluşması’nda bir araya geldi. Toplanan kalabalık açısından tarihsel olan buluşmada kazanılmış haklara saldırıların arttığı bu dönemde kadınlar birlikte mücadele için bir adım atmış oldu, birbirinden güç ve ümit buldu. İletişim ve birlikte hareket zeminini büyüten buluşmanın sonuç bildirgesi açıklandı, farklı şehirlerde toplantılar ve buluşmalar sürüyor: https://issuu.com/kadinlarbirlikteguclu/docs/sonu_ …
6 Ocak 2019: Asgari ücrete zam için direnişte!
Bangladeş’te asgari ücrete zam için direnen işçilerin çoğunluğu kadın.
Çin’den sonra dünyada hazır giyim piyasasında ikinci sırada yer alan ve 4500 fabrikada 4 milyon işçinin çalıştığı Bangladeş’te binlerce tekstil işçisi asgari ücrete yapılan zammın tekstil patronları tarafından ödenmemesine ve zamlardaki eşitsizliğe karşı 6 Ocak 2019’da greve çıktı. %70’i kadınlardan oluşan tekstil işçileri 8 Ocak’ta başkent Dakka’da havaalanına giden yolu trafiğe kapattı. Kent merkezindeki ulaşımı büyük ölçüde kilitleyen 5 bini aşkın tekstil işçisi polisin gaz bombası ve plastik mermiyle saldırısına maruz kaldı. Bangladeş’te asgari ücret 95 dolar. 13 Ocak 2019’da hükümet, imalatçı ve sendikalarla görüştükten sonra orta seviye fabrika işçileri için bir ücret artışı yapılacağını açıklayınca sendikalar da grevi sonlandırma çağrısı yaptılar.
6 ve 20 Ocak 2019: Kadınlar katılınca, direniş büyüyor.
Fransa’da yüzlerce sarı yelekli kadın gösterici 6 Ocak 2019’da Paris’in Bastille Meydanı’nda toplandı. “Macron istifa” sloganları atan ve meydanı çembere alarak yolu trafiğe kapatan kadınlar République Meydanı’na yürüdü. Kadınlar durmadı: “Sarı yelekli kadınlar” 6 Ocak’tan sonra 20 Ocak’ta bu sefer Eyfel Kulesi önünde buluşarak Bastille Meydanı’na yürüdüler. Sarı yeleklilerin öncü isimlerinden Priscillia Ludosky’nin çağrısıyla toplanan kadınların arasında Senatör Esther Benbassa da bulunuyordu.
12 Ocak 2019: Bedenimize, hayatımıza müdahaleye hayır!
Norveç başbakanının “En az iki çocuk” çağrısına kadınlardan külotlu protesto.
Norveç Başbakanı Erna Solberg’in yılbaşı konuşmasında “Daha fazla çocuk yapın” çağrısı yapmasına tepki gösteren Norveçli feminist kadınlar, kürtaj haklarının görmezden gelinmesine ve bedensel haklarının müzakere masalarının konusu olmasına karşı külotlu protesto kampanyası başlattı. Sosyal medya üzerinden örgütlenen kadınlar topladıkları ve üzerinde kendi mesajlarının yazılı olduğu 1000 iç çamaşırını Başbakan Solberg’e yolladılar.
13 Ocak 2019: Gillette’den reklam filmi: Bir erkeğin olabileceğinin en iyisi
“Erkekler için en iyisi” sloganlı tıraş bıçağı markası Gillette, #MeToo hareketinden esinlenerek erkekleri şiddet, taciz ve ayrımcılığa karşı çıkmaya ve hemcinslerinden hesap sormaya çağıran taciz ve zorbalığı konu alan bir reklam filmi yayınladı. Bir yandan kadınların güçlenmesi ve özgürlüğünü tema alan ve bu anlamıyla feminizmden etkilenen reklamların son zamanlarda epey “moda” olduğu düşünülünce bu pek sıra dışı olmasa da genel itibariyle hedef kitlesi erkekler olan bir ürünü pazarlarken erkeklik eleştirisi yapıyor olması açısından farklı ve dikkat çekici olduğunu söylemek mümkün. 13 Ocak’ta yayınlanan “toksik erkeklik” reklam filmi, 15 günde 27 milyonun üzerinde izlendi. Filmi 787 bin kişi beğenirken, 1,3 milyon kişi ise beğenmedi. 380 bin kişi yorumda bulundu. Reklam filmi sonrasında erkekler tarafından Gillette markasını boykot çağrısı dahi yapıldı.
#TheBestMenCanBe #ToxicMasculinity #Gillette #GilletteAd
15 Ocak 2019: Haklarımızı müzakere etmiyoruz!
İspanya‘da “Eşitlikte bir adım bile geriye gidilemez. Müzakere etmiyoruz” diyen on binlerce kadın sokakta.
İspanya’nın Endülüs özerk bölgesinde 2 Aralık 2018’de yapılan seçimlerde 12 sandalye kazanan aşırı sağcı Vox Partisi, koalisyon hükümetini desteklemek için özerk bölgede geçerli kadına şiddetle mücadele yasasının “erkekleri kriminalize ettiğini” ve kadınların erkeklere yönelik “vicdansız” suçlamalarda bulunmasını teşvik ettiğini iddia etti ve iptalini istedi. Bu, tüm ülkedeki kadınların isyanına neden oldu. Vox’un ayrıca kürtaj yasasını ve diktatör Franco rejiminin yarattığı tahribatın onarımıyla mağdurların haklarının tanınmasını içeren tarihi bellek yasasını kaldırmak gibi önermeleri var. Buna itirazla 15 Ocak 2019 tarihinde feminist örgütlerin yaptığı çağrı sonucunda “Eşitlikte bir adım bile geriye gidilemez. Müzakere etmiyoruz” temasıyla 100’e yakın yerde on binlerce kadın meydanları, sokakları doldurdu.
#NiUnPasoAtrás #NiUnPasoAtrasEnIgualdad #15E
17 Ocak 2019: Direnerek kazandık!
İskoçya’nın Glasgow kentinde kadın belediye çalışanlarının eşit ücret kazanımı.
İskoçya’da Glasgow’un çoğu kadın binlerce belediye çalışanının 12 yıllık eşit ücret mücadelesi sonunda başarıyla sonuçlandı. 2006 yılında başlayan mücadelede konuya ilişkin 14.000 hak davası açıldı. 23-24 Ekim’de şehir genelinde evde bakım, okul ve anaokulları, temizlik ve yemek hizmetlerinde çalışan GMB ve Unison sendikalarında örgütlü 8 binin üzerinde kadın, İngiltere’deki en büyük eşit ücret grevini; Glasgow Kadın Grevini gerçekleştirdi. 17 Ocak 2019 tarihinde sendika ile Glasgow Belediyesi arasında eşit ücret için anlaşma sağlandı.
#GlasgowEqualPay #GlasgowWomensStrike
19 Ocak 2019: İtaat etmiyoruz!
ABD’de Kadınlar Yürüyüşü üçüncü kez yapıldı.
Donald Trump’ın Başkan seçilmesi sonrası örgütlenen ve Trump döneminin başladığı ilk gün, yani 21 Ocak 2017 tarihinde ABD’de ve dünyanın birçok ülkesinde 600’den fazla yerde yapılan ve 200’den fazla örgütün çağrıcısı olduğu Women’s March/Kadınlar Yürüyüşü’nün üçüncüsü ABD’nin birçok farklı yerinde eşzamanlı olarak gerçekleştirildi. Yüzbinleri sokağa döken bu Yürüyüş’te başta Washington DC ve New York olmak üzere ülke genelindeki eylemlerle Donald Trump yönetiminin göç, Meksika sınırına duvar ve cinsiyet eşitliği gibi çeşitli alanlardaki politikaları protesto edildi. Gücünün ve etkisinin yanı sıra birinci Kadınlar Yürüyüşü’nden bu yana beyaz kadınların taleplerine odaklanmak, transları yok saymak, kürtaj karşıtı grupları listesinden çıkarmak, radikal olmamak gibi farklı açılardan eleştiriler ve çatlaklarla yol alan hareket üçüncü yürüyüş öncesi daha derin bir yarılmaya neden olan eleştirilerin hedefindeydi. Yürüyüşün organizatörlerinden Tamika Mallory’nin, antisemitik ve homofobik açıklamaları bulunan İslam Milleti (“Nation of Islam”) adlı siyahî hareketin lideri Louis Farrakhan ile ilişkisi eleştirilere sebebiyet verdi. Kadınlar Yürüyüşü organizasyonu konuya ilişkin onarıcı açıklamalarda bulunsa da Tamika Mallory’nin açıklama yapmaması ve istifa etmemesi kimi yerlerde ikinci bir organizasyon yapılmasına ve çağrının kolektif bir şekilde yaygınlaştırılmamasına neden oldu. Yürüyüş’ün destekçi listesinde yer alan örgüt sayısı 500’den fazlayken Ocak 2019’da hemen hemen yarıya düşmesine rağmen, bu tartışmaların gölgesinde 20 Ocak’ta yapılan Kadınlar Yürüyüşü’ne katılım yine de yüz binleri buldu. Beyaz Olmayan Yahudi Kadınları (Jewish Women of Color) grubu Yürüyüş’e destek verdiklerini açıkladılar. Bu senenin gündeminde Trump’ın tekrar aday olması beklenen 2020 seçimleri öncesi kadınların sesini, sözünü, tepkisini örgütlemek önemli yer buldu.
21 Ocak 2019: Tecavüz, kadın cinayetleri ve yabancı düşmanlığına hayır!
Ekvador’un başkenti Quito’da binler, feministlerin çağrısıyla cinsel şiddete karşı sokaklara çıktı. Bir kadının bir barda toplu tecavüze uğraması ve birinin de öldürülmesi üzerine sokakları dolduranların birçoğu siyah giydi, “bir kişi daha eksilmeyeceğiz, hayatı istiyoruz!” diye slogan attı. 13 Ocak’ta doğum gününü kutlamak üzere bara giden “Martha”nın (bu, kadının gerçek ismi değil) sabah 5.00 sularında ilaçla uyutulmuş ve tecavüze uğramış halde tuvalette bulunması üzerine “Hepimiz Martha’yız” (“Todas Somos Martha”) sosyal medyada gündem oldu. Daha sonrasında 4 aylık hamile Diana Carolina Ramirez kendisini rehin alan erkek arkadaşı tarafından sokakta öldürüldü. Katilin Venezuelalı olması Ecuador’da ırkçı tepkilere ve Venezuelalılara yönelik saldırılara neden oldu. Bu olaylar üzerine “tecavüz, kadın cinayetleri ve yabancı düşmanlığına hayır” şiarıyla düzenlenen 21 Ocak yürüyüşünde “kadın düşmanı ve patriyarkal sistemle yüzleşmeden yabancı düşmanlığına sığınmak kolaya kaçmaktır”, “patriyarka, yabancı düşmanlığı ve sessizlik öldürür” söylemleri vurgulandı.
#TodasSomosMartha #VivasNosQueremos #NiMachismoNiXenofobia
22 Ocak 2019: Öğretmenler grevde!
ABD’nin Kaliforniya eyaletine bağlı Los Angeles’te öğretmenler grev yaparak kazandılar.
14 Ocak’ta başlayan, katılımcıların çoğunluğu kadın olan öğretmen grevi sonrasında Los Angeles Birleşik Öğretmenler Sendikası (UTLA/Unified Teachers Los Angeles) ile Los Angeles Birleşik Okul Bölgesi (LAUSD/ Los Angeles Unified School District) arasında 21 saat süren pazarlık sonrasında 22 Ocak Salı günü anlaşma sağlandı. Grevci öğretmenler, sınıf sayısının arttırılarak sınıflardaki öğrenci sayısının düşürülmesi, öğrencilere gerekli desteği verecek yeterli sayıda danışman, psikolog ve kütüphaneci sağlanması, okullarda tam zamanlı hemşire bulundurulması gibi taleplerde bulunmuşlardı. Yapılan anlaşmaya göre, Los Angeles öğretmenlerinin maaşlarına bu yıl yüzde 3, 2020’de ise yine yüzde 3 oranında zam yapılacak. Okullarda sağlık çalışanı olarak ilk yılda ve ikinci yılda 150’şer kişi işe alınarak her okulda bir tam zamanlı sağlık çalışanı olması sağlanacak. Her iki yılda 41’er kütüphaneci-öğretmen alınacak. Sınıflarda ilk iki yılda birer, üçüncü yılda ikişer öğrenci azaltılacak. 2019-21 döneminde 175 milyon ABD doları, 2021-22 döneminde ise 228 milyon ABD doları tutarında bütçe aktarımı yapılacak. Ayrıca devlet okullarının öğrenci ve kaynaklarını tüketmekte olan ‘sözleşmeli okul’ların (“charter school”) sayısına sınır konulacak. UTLA’ya göre “bir iş sözleşmesinin ötesine geçen ve eğitim adaleti için adımlar atan” bu anlaşmanın yapılabilmesini sağlayan bu grevin başarısı gerçekten hayatı kilitlemesinde: altı gün süren öğretmen grevine 34.000 eğitimci katıldı. Los Angeles bölgesi bir hafta 75 milyon dolar zarara uğradı. 600.000’in üzerinde öğrenciden 470.000’den fazlası okula gitmedi. Bölge okullarının tamamında öğretmenler greve katıldı. Müzakereler sürerken 60.000’in üzerinde kişi sokakta nöbet tuttu. Bu başarının ardından Denver’da öğretmenler grev oylaması yaparak %93 “evet” oyuyla sınıflardan çıkma ve grev kararı aldı. Ancak Denver Bölge Okulları yönetimi Eyalet İdaresi’ni masaya çağırarak yasal olarak grevi askıya aldı. Bu süreç tamamlanana kadar yasal olarak grev yapılamıyor. Aynı şekilde Oakland’da da öğretmenler grev için oylamaya başlamış durumda.
#Solidarity #WeAreLA #utlastrike #LAUSDStrike #UTLAStrong
26 Ocak 2019: Bu yasalar böyle gitmez!
Almanya‘da kadınlar kürtaj yasasına karşı eylemde.
Ceza yasasının kürtajı zorlaştıran ve doktorların internet sayfalarında kürtaj yaptıklarını açıklamalarını yasaklayan 219a maddesi Almanya çapında yapılan eylemlerle protesto edildi. 26 Ocak 2019’da Almanya’da 30 şehirde bir araya gelen kadınlar, hem 219a maddesinin hem de kürtajı belli koşullara bağlayan 218 paragrafının kaldırılmasını istedi. Almanya’nın Giessen kentinde aile planlaması, cinsel danışmanlık ve kürtaj hizmeti veren Kristina Hänel adlı doktor yasayı ihlal ettiği için 2017’nin Kasım ayında 7000 avro para cezasına mahkûm edilmişti. 2015 yılında ise 219a maddesinin kaldırılması için Federal Parlamento’ya 150 bin imzalı dilekçe verilmişti.
#b2601 #mybodymychoice #wegmit219a #wegmit218
30 Ocak 2019: Köle değil hemşireyiz!
İrlanda Hemşireler ve Ebeler Örgütü’nün (INMO) üyesi olan hemşireler ve ebeler, 30 Ocak’ta 24 saat greve gitti. Aralık ayında yapılan grev oylamasında yüzde 95 ile grev kararı alındı ve grev tarihi 30 Ocak olarak duyuruldu. INMO Genel Sekreteri Phil Ni Sheaghdha düşük ücret ve çalışan hemşire ve ebe sayısının az olması nedeniyle greve çıktıklarını ve eğer talepleri karşılanmazsa Şubat ayında da greve devam edeceklerini açıkladı. 24 saat süren grevde yalnızca yoğun bakım ve acil birimleri çalıştı. 40.000 hemşirenin greve çıkmasıyla 13.000 hastane randevusu ve testler, 10.400 evde bakım randevusu, 2000 ameliyat ertelendi.
Ocak ayında 8 Mart için Uluslararası Kadın Grevi çağrıları başladı, dört bir yandan yükseliyor!
Belçika, Almanya, İtalya, Şili, Peru, Portekiz, Myanmar, Arjantin ve başka ülkelerden 8 Mart için sembolik ve kitlesel feminist grev çağrıları geldi. 2018’de 5 milyon kişinin katıldığı İspanya feminist grevine bu yıl daha kalabalık bir katılım için yoğun çalışmalar sürüyor. 8 Mart’taki feminist grev için 26-27 Ocak’ta Valencia’da farklı kolektiflerden 500’den fazla kadının katıldığı toplantıyla geri sayıma başlandı. İsviçre’de 14 Haziran 1991’de yine kadın-erkek ücret eşitsizliğine karşı yapılan ve ancak kısıtlı sonuçlar elde edebilen grevden yirmi sekiz yıl sonra kadınlar aynı konuda 14 Haziran 2019’da yapılmak üzere ulusal bir feminist kadın grevi çağrısı yaptılar. Büyük grev öncesi Fransızca konuşulan kantonlar 19 talepten oluşan grev manifestolarını 13 Ocak’ta yayınladılar. 8 Mart için grev çağrısının yapılmış olduğu Almanya’nın Berlin eyaletinde ise 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kadınlar için resmi tatil günü ilan edildi. 24 Ocak’ta parlamentodaki 147 milletvekilinden 87’sinin “evet” oyuyla gerçekleşen bu kararla Berlin 8 Mart’ı kadınlara tatil ilan eden ilk federal eyalet olmuş oldu.
#2019grevedesfemmes #2019grevefeministe
#Frauenstreik2019
#2019scioperodelledonne
Hayatımızı belirleyen yasaları değiştirecek gücümüz var: Şiddetin tanımı, kapsamı bu Ocak’ta da kadınların mücadelesiyle genişliyor; eşitliğe bir adım daha yakınız!
Ukrayna’da 11 Ocak 2019’da yürürlüğe giren yasayla tecavüz tanımının kapsamı genişletildi. Buna göre tecavüz suçu için tehdit, şiddet ya da çaresiz halin kötüye kullanılması şartı aranmadan, maruz kalanın “gönüllü rızası” olup olmadığına bakılacak. Artık herkes cinsel eylemden sonra, ilişkiye rıza göstermediği şeklinde dilekçe verebilecek. İrlanda‘da ise aile içi şiddet yasasında yapılan bir düzenleme ile şiddetin tanımı genişletildi, duygusal ve psikolojik şiddet de suç kapsamına alındı. Benzer bir şekilde, İngiltere’de henüz yasalaşmamış olsa da kadına karşı şiddet konusunda yeni sunulan yasa taslağında ekonomik ve psikolojik şiddet de şiddet tanımına dâhil edildi. Finlandiya hükümeti ise Ukrayna’ya benzer olarak rızasız cinsel ilişkinin tecavüz kapsamına alınması için yasalarda değişikliğe gideceğini açıkladı. Bunun dışında, Almanya‘nın Brandenburg eyalet meclisi, 31 Ocak’ta milletvekili aday listelerinde kadın ve erkeklerin eşit sayıda temsil edilmesini zorunlu kılan Eşitlik Yasası’nı (Parité-Gesetz) kabul ederek kadın-erkek eşitliği için önemli bir adım attı.
Bedenimiz, cinselliğimiz, arzularımız, kimliğimiz bizim! İşte Ocak ayının kazanımları:
Almanya, 2019’da “üçüncü cinsiyeti” tanıdı; yürürlüğe giren bir kanunla resmi belgelerdeki cinsiyet kutucuklarını ikili cinsiyet sisteminin ötesine taşıdı. Bundan böyle interseksler için “çeşitli (divers)” seçeneği bulunacak. ABD’nin New York eyaletinde tarihi bir oylama ile trans vatandaşları koruyacak “GENDA” adlı yasa paketi kabul edildi. Söz konusu paket, cinsel yönelimi ve kimliği koruma altına almayı ve yaşanan nefret suçlarının ve ayrımcılığın önüne geçmeyi amaçlıyor. Bunun yanı sıra New York şehri kimliklerde üçüncü, “belirsiz” cinsiyet opsiyonunu tanımaya başladı. Yine ABD’de çekilen bir film olan “Spider-Man: Far From Home” oyuncu kadrosunda açık kimlikli iki trans oyuncuya yer verirken Litvanya’da üst mahkeme eşcinsel vatandaşların yabancı eşlerine oturma izni verilmesi gerektiğine karar verdi. Hindistan’da eşcinsel evliliği suç sayan homofobik yasanın iptali sonrası lezbiyen bir çift ilk sembolik evliliği gerçekleştirdi, evlilik eşitliği için mücadeleye devam dedi. Avusturya’da ise evlilik eşitliğini yasallaştıran düzenlemenin yürürlüğe girmesinden beş dakika sonra ilk düğün Nicole Kopaunik ve Daniela Paier’in evlenmesiyle yapıldı.