Başbakan’ın, “Kürtajı bir cinayet olarak görüyorum”, “Yatıyorsunuz kalkıyorsunuz ‘Uludere’ diyorsunuz. Her kürtaj bir Uludere”dir. Anne karnında bir yavruyu öldürmenin doğumdan sonra öldürmeden ne farkı var, soruyorum sizlere. Bu milleti dünya sahnesinden silmek için sinsice bir plan olduğunu bilmek durumundayız” açıklamaları, kürtaj ve sezaryen konusunu gündeme taşıdı. İstanbul’da bu açıklamaya sokaktaki ilk tepki İstanbul Feminist Kolektif’ten geldi. 27 Mayıs’ta feministler, “Kürtaj haktır, Uludere katliam” diyerek Dolmabahçe’deki Başbakanlık Ofisi önünde, “Kürtaj hakkımdan başbakana ne?” pankartını açıp yol kesti.
İstanbul Feminist Kolektif önce feministlerle 1 Haziran 2012 tarihinde çok kalabalık bir toplantı yaptı. Bu toplantıda 3 Haziran’da Kadıköy’de çok sayıda grubun çağrısıyla örgütlenen eyleme katılmaya ve kadın örgütlerine ile kadınlara “Kürtaj Haktır Karar Kadınların!” başlığıyla bir kampanyayı birlikte örgütlemek için çağrı yapılmasına karar verildi:
“Bu çerçevede; “Kürtaj Haktır Karar Kadınların!” başlığıyla
– Bedenimiz bizimdir. Kürtaj hakkını tartışmıyoruz.
– Bedenimiz, doğurganlığımız, cinselliğimiz üzerinde erkek ve devlet
denetimine karşı çıkıyoruz.
– Ücretsiz, sağlıklı, güvenli, erişilebilir kürtaj hakkı için yasanın
genişletilmesini istiyoruz.
– Kürtaja yol açan istenmeyen gebeliklerin sorumluluğunun gebelikten
korunmayı reddeden ve gündemine almayan erkekler olduğuna dikkat çekiyoruz.
– Erkekler için doğum kontrol merkezleri oluşturulsun istiyoruz. .
– Kürtaj yasağının yeni kadın cinayetlerine yol açacağını biliyoruz.
Kürtaj değil, kürtajı yasaklamak cinayet!
alt başlıkları çerçevesinde, tüm kadınları, kadın örgütlerini ve farklı
örgütlerden kadınları bir araya getirecek bir platform oluşturmayı
öneriyoruz.” (İstanbul Feminist Kolektif)
4 Haziran günü TMMOB’da yapılan toplantıda platform oluşturulması konusunda hemfikir olundu. Platformun adı konusunda çok sayıda öneri geldi. Platformun adını netleştirmek görevi 6 Haziran günü toplanan komisyona verildi. Platformun adı “Kürtaj Haktır Karar Kadınların” oldu. Durumun aciliyeti olduğu için farklı düşünenler de isim konusunda ısrarcı olmadı. Platformun ilk eylemi 8 Haziran’da 22 ilde birden yapılan eylem oldu.
15 Ocak 2015 tarihinde Platform bir basın toplantısı düzenledi. Basına verilmek üzere platformu tanıtan bir metin hazırladı.
“Kürtaj Haktır Karar Kadınların Platformu
Kürtajın yasaklanmasının gündeme gelmesiyle kürtaj hakkının geri alınmasına karşı çıkmak amacıyla bir araya gelen kadınların oluşturduğu Kürtaj Haktır Karar Kadınların Platformu, çalışmalarına Haziran ayında başladı. Kırktan fazla bileşeni olan platform, sekiz aylık süreçte çeşitli illerde geniş katılımlı eylemler, kürtaj kampanyaları ve etkinlikler gerçekleştirdi.
Bugüne kadar neler yapıldı?
Kürtaj yasağını protesto etmek amacıyla, 8 Haziran Cuma günü, Türkiye’nin 22 ilinde eş zamanlı yürüyüş ve oturma eylemi gerçekleştirildi. Yapılan açıklamanın ardından diğer illerde eylem yapan kadınlarla canlı bağlantı kuruldu.
Kürtaj yasağının kadınlar için ne anlama geldiğini açıklayan bir bildiri hazırlanarak yaygın olarak dağıtıldı.
17 Haziran pazar günü İstanbul, Ankara ve İzmir’de geniş katılımlı yürüyüşler gerçekleştirildi. Sadece İstanbul eylemine binin üzerinde kadın katıldı.
28 Haziran’da, Galatasaray’dan Taksim’e “Kürtaj, Gebelik, Bekaret Fişlemez” eylemi yapıldı.
08 Eylül Cumartesi günü “Tecavüze uğrayan kadınları doğurmaya zorlayan hukukunuz batsın” pankartıyla, Nevin ve Zeynep şahsında, fiili kürtaj yasağına ve hukuk mercilerinin yaklaşımına karşı eylem yapıldı.
“Doğru sanılan yanlışlara” ve kürtaj uygulamasındaki sorunlara dikkat çekmek amacıyla bir bilgilendirme broşürü hazırlayan platform, broşürün etkin bir şekilde kullanılması için çalışmalarını sürdürüyor. İstenmeyen bir gebelik sonucu kürtaj yaptırmak için başvurulduğunda karşılaşılan engellerle ilgili deneyim ve uygulamalara yer verilen broşürün Ocak ayında 20 ilde dağıtılması planlanıyor.
“Kürtaj Haktır Karar Kadınların Platformu” kadınları birçok engelle karşı karşıya bırakan kürtajla ilgili uygulamalara dikkat çekmek amacıyla; “Süre”, “Erkekler Korunsun”, “Suçlu” ve “İkna Odası” başlıklı dört video hazırladı. Ortalama birer dakika süren videolarda yasal kürtaj süresinden ceza uygulamalarına, ikna sürecinden takip ve korunma yöntemlerine kadar pek çok konuda uygulanan fiili engellemelere işaret edildi.
İKNA ODASI: Kürtaj olmak isteyen kadınlardan koca izni isteniyor ve kadının kararı yok sayılıyor. bilgilendirme adı altında psikolojik şiddet uygulanarak annelik dayatılıyor.
SUÇLU: Kürtaj hakkının yasal süresi 10 hafta ancak kimi durumlarda 10 hafta yeterli olmayabiliyor. Bu süreyi aşan kadınlar ise 1 yıla kadar hapis cezası ile karşı karşıya getiriliyor.
ERKEKLER KORUNSUN: Doğum kontrol yöntemleri çoğunlukla kadınlara yönelik geliştirililyor. Erkekler ise sorumluluk almıyor. Erkek egemen tıp bunu destekliyor.
SÜRE: Yasaya göre kürtaj süresi 10 hafta oysa pek çok sağlık kuruluşu, 8 haftadan sonra kürtaj yapmayı keyfi biçimde reddediyor.
“Hangi İnsan Hakları? Film Festivali” kapsamında kadınlarla “kürtaj hakkı” konulu bir Forum Tiyatrosu gerçekleştirildi. 12 Aralık’ta, Salt Galata’da sahnelenen ilk oyunu davetli kadınlar ilgiyle izledi ve oyuna aktif olarak katıldı.
Kürtaj yasağı, fişleme, sezeryan deneyimleri üzerinden devletin kadın düşmanlığını ifşa etmek amacıyla “Rahim Hikâyeleri” adıyla hikayeler toplandı. Kadınların doğururken, kürtaj olurken, sezaryen yaptırırken yaşadıkları kötü deneyimler www.kurtajhaktir.com sitesinde biriktirildi. (Site 2015 yılında kapandı)
Platform kimlerden oluşuyor?
İstanbul Feminist Kolektif, Amargi, Antalya Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği, Ayvalık Bağımsız Kadın İnisiyatifi Demokratik Özgür Kadın Hareketi, Filmmor, Gökkuşağı Kadın Derneği, Feminist Kadın Çevresi, Feminist Yaklaşımlar, İMECE Kadın Sendikası Girişimi, KA.DER Genel Merkez, KA.DER Kadıköy Şube, KA.DER İzmir, KA.DER Bursa, KA.DER Adana, KA.DER Eskişehir, Kadın Mühendisler Grubu, Kadının İnsan Hakları – Yeni Çözümler Derneği, Kadınlarla Dayanışma Vakfı, Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği, Mor Çatı, Sosyalist Feminist Kolektif, BDP İstanbul Kadın Meclisi, Aka-Der Kadın Faaliyeti, Anarşist Kadınlar, DİP’li Kadınlar, DSİP’li Kadınlar, Emek Partili Kadınlar, KESK’li Kadınlar, Mavi Kalem Derneği, ÖDP’li Kadınlar, SDP’li Kadınlar, Sendikal Güç Birliği Platformu Kadın Koordinasyonu, Sosyalist Kadın Meclisleri, Sosyalist Parti’li Kadınlar, TMMOB’lu Kadınlar, Kadın Emeği Kolektifi, TMMOB İstanbul İKK Kadın Komisyonu, Emekçi Hareket Partili Kadınlar, Halkevci Kadınlar, İmece Kadın Sendikası Girişimi, Kazete, TTB Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu, İKD (İlerici Kadınlar Dayanışma Derneği), Yeşiller ve Sol Gelecek Partili Kadınlar vb.
“Güvenli, erişilebilir, sağlıklı, ücretsiz kürtaj hakkı talebiyle bir araya gelen kadınlar olarak diyoruz ki;
- Kürtaj hakkı kadınların kendi bedenleri ve doğurganlıkları üzerindeki söz hakkının bir parçasıdır. Hükümetten bir an önce bütün kamu ve özel hastanelerde kürtajda 10 haftalık yasal süreye uyulmasını ve yasal süresinin 12 haftaya çıkartılmasını istiyoruz. Kadınların doğum kontrol yöntem ve araçlarına ulaşmasının önündeki engellerin kaldırılması, ücretsiz, sağlıklı, erişilebilir ve güvenli koşullarda kürtajın sağlanmasıyla birlikte kadınların yaşam hakkının güvenceye alınmasını;
- Tecavüz durumlarında kürtaj süresinin başka ülkelerde olduğu gibi en az 24 hafta olmasını,
- Kürtajda koca izninin kaldırılmasını ve kadının kendi kararının esas alınmasını,
- İstenmeyen gebeliklerin önlenmesi için gerekli doğum kontrol yöntem ve araçlarına kolay ve bedelsiz erişimin sağlanmasını, suça maruz kalınması durumunda, “tecavüz sonucu ortaya çıkan gebeliklerde “savcılık izni” talebiyle kürtajın fiilen engellenmemesini, kadının beyanının yeterli görülmesini,
- Kürtaj klinikleri ve hastanelerinde son tıbbi teknoloji doğrultusunda, gebeliğin sonlandırılması için konulan yasal sürenin uygulanarak sağlıklı koşullarda kürtaj servisinin sağlanmasını,
- Doğum kontrol yöntemlerinin arttırılmasını, doğum kontrol araç ve ilaçlarının ücretsiz ve kolay erişilir olarak sağlanmasını, özellikle erkekler için doğum kontrol yöntemlerinin arttırılmasını ve yaygınlaştırılmasını,
- Bir doğum yöntemi olan sezaryeni neredeyse yasaklayan yasanın yürürlükten kaldırılmasını, hamile kadın ve bebeğin sağlığı göz önüne alınarak doğumun hangi yöntemle yapılacağına devletin değil; hekim ve hamile kadının birlikte karar vermesini sağlayacak bir yasanın yürürlüğe sokulmasını talep ediyoruz.”
Platform bu basın toplantısı sonrası da faaliyetlerini sürdürdü.
2013 Ocak – 2016 Ekim arasındaki eylemlerden…
- Kürtaj Haktır Karar Kadınların Platformu, 3 Mayıs 2013 tarihinde Kürtaj yapmayan/kürtaj yaptırmanın önüne engel koyan hastanelerde uygulamaların kürtaj hakkı yönünde düzenlenmesi talebiyle, bir eğitim-araştırma hastanesi olup kadın doğum bölümü olduğu halde kürtaj yapmayan hastanelerden biri olan Taksim İlk Yardım Hastanesi bahçesinde bir basın açıklaması yaptı.
- İspanya Hükümetinin kürtaj hakkını yasaklamaya yönelik yasa tasarısı İspanya ve Avrupa’nın her yerinde kadınların tepkisiyle karşılaştı. Kürtaj Haktır Karar Kadınların Platformu, İspanya’da kürtaj hakkından vazgeçmemek için mücadele eden kadınlarla dayanışmak için 1 şubat 2014 tarihinde İspanya Konsolosluğu önünde bir basın açıklaması yaptı.
- Kürtaj Haktır Karar Kadınların Platformu 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak mahalli idareler genel seçimlerinde, kadınları kürtaj yasakçılarına oy vermemeye ve “Kürtaj yasakçılarına oy yok” demek için 28 Mart 2014 tarihinde mor giyip sokağa çıkmaya çağırdı.
- 26 Mart 2014 tarihinde Kadıköy sokaklarında Kürtaj yasakçılarına oyumuz yok!! #kurtajyasalhastanedeyasak yazılmaları yapıldı.
- 28 Mart 2014 tarihinde Kürtaj yasakçılarına oyumuz yok!! #kurtajyasalhastanedeyasak sosyal medya eylemi yapıldı.
- Kürtaj Haktır Karar Kadınların Platformu, 3 Ekim 2016 tarihinde Polonya’da kürtajın yasaklanması girişimine direnen Polonyalı kadınlarla dayanışma mesajı yayınladı.
