- Mirabal Kızkardeşler
Patria Mercedes Mirabal, María Argentina Minerva Mirabal ve Antonia María Teresa Mirabal kardeşler, 1930’dan 1961’e kadar Dominik Cumhuriyeti’ni yöneten Rafael Trujillo’nun diktatörlüğüne karşı mücadele ediyorlardı. Dahil oldukları Clandestina Hareketi içerisinde, Minerva’nın kod adından ötürü “Kelebekler” olarak bilinmekteydiler. Trujillo’nun “Ülkede iki tehlike var: Kilise ve Mirabal Kardeşler” demesinin ardından, “Kelebek” olarak sembolleşen bu üç kadın, 25 Kasım 1960 tarihinde askerler tarafından kaçırılıp tecavüz edilerek öldürüldüler. Mirabal Kızkardeşler’in öldürülmesinden bir yıl sonra diktatörlük sona erdi.
- Latin Amerika ve Karayip Feminist Buluşmaları
18-21 Temmuz 1981 tarihinde 280 feminist kadının katılımıyla Kolombiya’nın Bogota kentinde düzenlenen Latin Amerika ve Karayip Feminist Buluşmaları’nın birincisinde, 25 Kasım, Mirabal Kızkardeşlerin anısına ‘Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Gün’ olarak kabul edildi. 25 Kasım günü; toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin her haline karşı mücadele temelinde, devletlerin siyasi mahkumlara ve yerli halklara uyguladığı işkence ve kadınlara yönelik cinsel şiddetini sonlandırmaya yönelik mücadele vurgusuyla belirlendi. Sonraki feminist buluşmaların ise 25 Kasım eylemlerini de içine alacak tarihlerde organize edilmesi kararlaştırıldı.
İki yılda bir toplanan Latin Amerika ve Karayip Feminist Buluşmaları’nın on dördüncüsü Uruguay-Montevideo’da 23-25 Kasım 2017 tarihinde 1500 kadının katılımıyla gerçekleştirildi. Kadınlar her yıl olduğu gibi 2017’de de 25 Kasım etkinliğini beraber gerçekleştirdiler.
- ‘Kadınlara yönelik şiddet insan hakları ihlalidir’
1991 yılında Kadınların Küresel Liderliği Merkezi’nin öncülüğünde, 25 Kasım Dünya Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü ile 10 Aralık İnsan Hakları Günü arasında, cinsiyet temelli şiddete karşı 16 günlük aktivizm kampanyası düzenlendi. 1991 yılından bu yana 187 ülkeden 179 kadın örgütünün katıldığı 16 Günlük Kampanya, kadına yönelik şiddetle mücadele ve cinsiyet eşitsizliği temelli hak ihlallerine dikkat çekmeyi hedefliyor. Yanı sıra, 29 Kasım Uluslararası Kadınlar İnsan Hakları Savunucuları Günü’nü, 1 Aralık Dünya AIDS Günü’nü ve kadın düşmanı bir erkeğin 14 kadını katlettiği 6 Aralık Montreal Katliamı yıldönümünü de kapsayan bir etkinlik. İlk etapta, ‘Kadınlara yönelik şiddet insan hakları ihlalidir’ başlığıyla uluslararası bir imza kampanyası düzenlendi. 80 ülkeden kadın kurumlarının katıldığı bu kampanyaya Türkiye’den de içlerinde Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’nın da olduğu grup çağırıcı oldu. Türkiye’de bilinen ilk 25 Kasım etkinliği de bu kampanyayla Mor Çatı tarafından gerçekleştirildi.
- Kadın Cinayetleri Politiktir
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı, 25 Kasım 1997’de yaptığı basın toplantısında, kadınların birlikte yaşadıkları erkekler tarafından öldürülmelerini ‘politik cinayet’ olarak tanımladı. Basın açıklamasında, “Bundan sonra basında gördüğümüz her kadın cinayeti haberi bizim için bir ihbar niteliğinde olacaktır. Kadınları, bu cinayetleri takip etmeye ve cenazelere toplu şekilde gitmeye çağırıyoruz. Kadınların türlü sebeplerle erkekler tarafından katledilmesine seyirci kalmayalım. Sesimizi yükseltelim. Şiddeti her yerde ortaya çıkartalım” çağrısı yer aldı.
- Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü
Doksanlı yıllardan itibaren her 25 Kasım’da, Türkiye’de ve dünyanın her yerinde çeşitli eylemler ve etkinlikler düzenleniyor, açıklamalar yapılıyor. Mirabal kardeşlerin ölümünden 29 yıl sonra, dünyada büyüyen kadın mücadelesinin bir sonucu olarak BM Genel Kurulu 17 Kasım 1999 yılında 25 Kasım’ı Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü olarak ilan etti.
- Sığınaklar ve Da(ya)nışma Merkezleri Kurultayı
21-22 Kasım 1998 tarihinde Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’nın çağrısıyla 25 Kasım “Uluslararası Kadına Yönelik Şiddete Son” günü bağlamında düzenlenen Kadın Sığınakları I. Kurultayı, İstanbul Teknik Üniversitesi Maçka Konferans Salonu’nda Türkiye’nin çeşitli illerinden ve Kıbrıs’tan gelen 100’ü aşkın kadının katılımıyla gerçekleşti. Sığınaklar Kurultayı her yıl Türkiye’nin her yerinden yüzlerce kadının katılımıyla toplanmayı sürdürüyor.
- Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu
25 Kasım 2016 tarihinde Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu kuruluş yılları olan 1997’den bu yana 561 kadının gözaltında taciz ve tecavüze uğradığı için kendilerine başvurduğunu açıkladı. Taciz veya tecavüze uğrayan kadınların yüzde 79’u siyasi, yüzde 21’i ise adli nedenlerle gözaltındaydı. Gözaltında tacize tecavüze uğrayanların yüzde 12’si 18 yaş altındaki kız çocuklarıydı.
- İstanbul 25 Kasım Kadın Platformu
İstanbul’da 25 Kasım Kadın Platformu, feminist kadınlar, kadın örgütleri, siyasi parti ve derneklerden kadınlardan oluşuyor. Platform, 25 Kasım 2006’dan beri her yıl İstiklal Caddesinde, ‘Erkek-Devlet şiddetine karşı’ eylem düzenliyor. 2018 yılındaki yürüyüş polis tarafından engellenince kadınlar direndiler. İstiklal caddesinin birçok yerinde yeniden toplanarak yürüdüler. 2019 yılında üm yasaklara rağmen kadınlar yine İstiklal caddesindelerdi. Bu sene İstanbul 25 Kasım Kadın Platformu Saat 19.30’da Kadıköy’de toplanıyor!
