Dört aylık sosyal bilimler dergisi Praksis son iki sayısını feminist politika ve kadın emeği konularına ayırdı. Her iki sayı da arkadaşlarımız Çoşku Çelik, Deniz Parlak, Ecehan Balta, Melda Yaman ve Yasemin Özgün’ün özenli editörlüklerinde hazırlandı.
Bu yıl haziran ayında yayımlanan ilk sayı yaklaşık üç yıl önce aramızdan ayrılan feminist akademisyen yol arkadaşımız sevgili Nuray Ergüneş anısına çıktı. Praksis’in 52. sayısı olan bu derlemede kadınların maruz kaldıkları tüm baskı ve sömürüye karşı feminist bir politika üretebilmek için ücretli ve ücretsiz kadın emeği farklı boyutlarıyla ele alınıyor. Derginin açılışı kadın emeği alanında Türkiye’de çok sayıda çalışma yapmış olan Gülnur Acar Savran ve Melda Yaman’ın “Kapitalizm ile Ataerkinin Kesişiminde Kadın Emeği” başlıklı söyleşileri ile yapılıyor. Bu söyleşi sosyalist feminizm içi tartışmalara ve bu alandaki farklı konumlara ışık tutuyor. Aşağıda yazarlarını ve başlıklarını listelediğimiz diğer yazılar ise kadın emeğinin içinden geçtiğimiz süreçte taşıdığı özgünlükleri pek çok farklı açıdan ele alan çok kıymetli çalışmalardan oluşuyor:
- İşgücü Anketlerinden Türkiye’de Ücretli-Ücretsiz Kadın Emeği Üzerine Gözlemler: 2008 Krizinin Etkileri /Senem Oğuz
- Kesişimsellik ve Tarihsel Materyalizm: Farklı Tâbiyet Formlarının Bütünlüğü Sorunu /Sinem Uz- Cihan Özpınar
- Müştereği Kuran Emek: Patriyarkal-Neoliberal Emek-Değer İlişkilerinde Çatlaklar /Demet Bolat
- Atölyeden Eve: Fason Üretimin İki Ucundaki Kadınların Sömürü-Güçlenme İkilemi /Cansu Tekin
- Kapitalist Ataerkinin Ablukasında Kadınların Sınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon Sektöründe Üretim Süreçlerinin ve Gündelik Hayatın Cinsiyetçi Yapısı /Ayşe Arslan
- Feminist Laboratuvarda Bilim, Emek ve Politika /Duygu Kaşdoğan
- Ataerki ve Din Kıskacında Göçmen Bakım Emeği /Gaye Yılmaz
Feminist politika ve kadın emeği konulu ikinci dosya tam da içinden geçtiğimiz pandemi ve kriz koşullarında kadınların istihdam koşullarının sınırlandığı, bu koşulların önündeki en büyük engel olan bakım emeğinin arttığı ve tüm bunlarla bağlantılı olarak muhafazakâr politikaların ve kadınlara yönelik erkek şiddetinin tırmandığı bir dönemde yayınlandı. Raflarda henüz yerini alan ve Praksis’in 53. sayısı olan bu dosyada aşağıda sıraladığımız gibi birbirinden önemli başlıklarda yazılar ve ayrıca bir kitap değerlendirmesi ile bir film eleştirisi yer alıyor:
- Toplumsal Yeniden Üretim: Birleşik Bir “Feminist” Teori? /Melda Yaman
- Gündelik Deneyimler Üzerinden Türkiye’de Kadın Emeği ve Borçluluk /Pelin Kılınçarslan
- Domatesler ve Aileleri: Bağımlı Bir İlişkinin Hikâyesi /Emine Erdoğan
Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt - Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri /Bahar Sakızlıoğlu
- Feminist Dava Takibi: Kadın Dayanışması Yaşatır! /Yasemin Özgün, Ayşe Zilan, Betül Çetin, Neriman Ersin, Perihan Meşeli, Selmin Cansu Demir
- İşgücü̈ Anketlerinden Türkiye’de Ücretli-Ücretsiz Kadın Emeği Üzerine Gözlemler: 2008 Krizinin Etkileri /Senem Oğuz
- Gecekonduda Eğitime Kuşaklararası Yaklaşım: Sınırlar, Beklentiler, Tercihler /Leyla Bektaş Ata
- Neoliberal Dönemde Tahran’da İşportacılık Mehrdad Emami
- Bir Kadın Grevi: Serbest Bölge’de Kadın İşçi Olmak Fethiye Beşir-İletmiş
- “Roma”nın Kadınları Yasemin Özgün
Praksis’in feminist politika ve kadın emeği alanında derlediği ve bu konulara merak duyan herkes için birer başvuru kaynağı niteliğinde olduğunu düşündüğümüz bu iki sayıya dair tanıtım yazımızı dergi editörlerinin temennisi ile bitiyoruz: “Dileriz elinizdeki sayı bu güç koşullarda kadın emeğinin çeşitli veçhelerini biraz daha görünür kılmaya hizmet eder. Kapitalizme ve ataerkiyle karşı mücadelede feminist politikanın nedenli vazgeçilmez olduğunu bir kez daha gözler önüne serer. Ve dileriz, İstanbul Sözleşmesi’nin feshine, erkek şiddetine ve kadın cinayetlerine hep birlikte “HAYIR” diye haykırmanın önemini, örgütlü̈ mücadelenin gücünü̈ biz feministlere bir kez daha hatırlatır.”