Konstrüktivist sanatçı Varvara Stepanova, 1894 yılında Litvanya’nın Kovno şehrinde doğdu. 1911 yılında Kazan Sanat Okulu’nda sanat eğitimi almaya başladı. İleride kendisi gibi konstrüktivizmin kurucu sanatçılarından olacak Alexander Rodchenko ile bu yıllarda tanıştı. 1913’te Moskova’ya taşındı ve ünlü Stroganov Uygulamalı Sanatlar Akademisi’nde eğitim aldı. 1915-1917 yılları arasında bir fabrikada muhasebeci ve sekreter olarak çalıştı.
1910’lar boyunca Rus Fütürist hareketinin parçası olarak non-objektif (saf soyut) ve zaum (akıl ötesi) dili kullanarak şiirler yazdı. Bu işlerinde konvansiyonel dili yıkarak yeni bir dil inşa etti. 1918 yılında aralarında gazete sayfaları üzerinde zaum şiirler yazdığı baş yapıtı Gaust Chaba’nın da bulunduğu elle yazılmış ve kolaj tekniğini kullandığı kitaplar üretti. 1919 yılında 5. ve 10. devlet sergilerine işleriyle katıldı.
1921 yılında Aleksei Ran, Rodchenko ve Stepanova, Birinci Konstrüktivist Çalışma Grubu’nu kurdu. Çalışma grubunun amacı, sanat üretimlerini işçi sınıfının gündelik hayatında işlevselliği olan tasarımlar yaratmaya yöneltmekti; sanatçılar olarak toplumun devrimci dönüşümü için çalışmaları gerektiğine inanıyorlardı. Dönemin avangard tiyatro yönetmeni Vsevolod Meyerhold, 5×5=25 sergisinde Stepanova’nın geometrik işlerini görünce Tarelkin’in Ölümü oyunu için kostüm ve set tasarımı yapmasını istedi. Böylelikle tiyatroda konstrüktivist tasarımın ilk örneklerinden biri ortaya çıkmış oldu.
Stepanova özellikle cinsiyetsiz, basit ve özgür kıyafet tasarımları ile tanınır. Geçmişin baskıcı ve elit estetik anlayışının karşısında pratik ve işlevsel üretime yönelmiştir. Tasarımlarında kıyafet bedeni dekore eden bir süs olmaktan çıkar, bedeninin hareket kabiliyetine uygun olarak tasarlanan işlevsel bir biçim alır. Giysileri sokakta, şehirde, fabrikada ve oyun alanında hareket etmenin esnekliğini ve rahatlığını artıracak, unisex tasarımlar artık erkekleri ve kadınları cinsiyet normlarına hapsetmeyecektir.
Stepanova 1923-1925 yılları arasında ilk devlet tekstil fabrikasında Lyubov Popova ile birlikte tekstil tasarımcısı olarak çalışmaya başladı. 1924’te 150’den fazla kumaş tasarımı yaptı fakat bu tasarımların tümü kullanılmadı. Tasarımlarında renk paletini bir ya da iki ile sınırlı tutarak; sadece üçgen, daire, çizgi ve kare kullanmasına rağmen bunları üst üste bindirerek dinamik ve çok boyutlu tasarımlar yarattı.
Stepanova aynı zamanda dönemin dergileri ve bazı kitaplar için grafik tasarımlar üretmiş, fütürist şair Mayakovsky’nin şiirleri için posterler tasarlamıştır. Hayatının sonuna kadar farklı alanlarda tasarımlar üreten Stepanova 20 Mayıs 1958’de Moskova’da hayatını kaybetti. El attığı her alana yenilikçi bir yaklaşım hatta yepyeni bir dil getirmiş, sanata işlevsel yaklaşmakla kalmayıp gündelik hayata yeni bir estetik önermesi getirmiştir.
